اهميت تربيت شنوائي در كودكان رشد وتوسعه مهارتهاي شنيداري روندي است كه در آن كودك بازشناسي و درك سيگنالهاي شنيداري را مي آموزد. در برنامه تربيت شنيداري كودكان با باقي مانده شنوائي ناچيز براي كسب و يادگيري زبان گفتاري بايد از طريق تقويت مهارتهاي شنيداري ، استفاده بهينه از باقي مانده شنوائي با استفاده از وسايل كمك شنوائي تقويت گردد.
استفاده مطلوب از باقي مانده شنوائي مستلزم برقراري چهار ركن اساسي است : 1- شناسائي بموقع كم شنوائي
2- استفاده مناسب ومنظم از سمعك
3- اعتقاد والدين به روند تربيت شنوائي
4- استفاده از برنامه تربيت شنوائي تحت نظارت اديولوژيست
اولين نشانه اي كه والدين را نسبت به وجود كم شنوائي كودك خردسالشان متوجه مي سازد عدم پاسخ به محركات محيطي است تحقيقات نشان ميدهد كه سن تشخيص كم شنوائي در آمريكا حدود 19 ماهگي بوده و بطور متوسط بعداز شش ماه از سن تشخيص كم شنوائي نسبت به تجويز سمعك اقدام نموده اند يعني در واقع تا دو سالگي اقدام به توانبخشي شنيداري مي نمايند در حاليكه اكثر متخصصين شنوائي بر اين باورند كه اقدامات تربيت شنوائي بايد از حدود هفت ماهگي و در سن زي دو سال شروع شود بنابراين هرچقدر از سن زبان آموزي كودك بالا تر برويم روند پيشرفت تربيت شنوائي كندتر خواهد بود . شواهد موجود نشان ميدهد كه هرچه تجويز سمعك و تربيت شنوائي زودتر شروع شود صرف نظر از ميزان كم شنوائي احتمال كسب موفقيت در جهت ارتباط زبان گفتاري بيشتر ميگردد در واقع عدم تجويز سمعك و تربيت شنوائي در كودكان زير دو سال صدمات جبران ناپذيري را به كودك و خانواده ايشان تحميل خواهد نمود.
تعريف توانبخشي شنوائي از نظر ASHA : توانبخشي شنوائي عبارتست از مجموعه خدمات وشيوه هائي كه براي تسهيل نمودن ارتباط دريافتي و بياني از طريق تمامي امكانات و وسايل جهت افراد مبتلا به ضايعه شنوائي ارائه ميگردد
مجموعه اين خدمات كه در واقع جهت جلوگيري از صدمات حاصل از ضايعه شنوائي در نظر گرفته مي شود عبارتنداز : 1- تجويز سمعك مناسب ، آموزش هاي زبان در حيطه هاي دريافتي ، بياني و كاربردي آموزش مهارتهاي شنوائي ،آموزش هاي صداساز ، توليد گفتار واصلاح تلفظ ،آموزش راهبردهاي ارتباطي ، آموزش روشهاي ارتباطي ، مشاوره هاي اديولوژيكي و تخصصي ديگر.
2-مشاوره در زمينه هاي پذيرش نقص شنوائي ، بهداشت رواني خانواده ، اهميت و نقش خانواده در توانبخشي كودك نا شنوا ، برخورد صحيح با كم شنوايان ، جلوگيري از افسردگي ، گوشه گيري و عدم اعتماد بنفس ، پرخاشگري و اضطراب ، اطمينان به موفقيت در كا ر توانبخشي كودك .
3- انجام مراحل زبان آموزي ، اصلاح تلفظ گفتار از طريق گفتار درماني ونهايتا افزايش خزانه لغات و مفاهيم كودك همراه با آموزش لبخواني
اهميت ويژه اي كه در شنوائي كودكان بيشتر مد نظر مي باشند عبارتند از : 1-سرعت بخشيدن به روند زبان آموزي
2-كمك به درك شنيداري گفتار
3-استفاده صحيح از كلمات در نوشتن ، دستور زبان و نحو كلمات
4-تشخيص اجزاء زنجيره اي وزبر زنجير ه اي گفتار
5-بكارگيري شنوائي و بينائي به طور همزمان جهت برقراري ارتباط
6-بالا بردن ظرفيت توليد گفتار
عوامل موثر در روند تربيت شنوائي : 1- همكاري فرد كم شنوا
2- همكاري والدين كم شنوا
3- سن شروع آموزش تربيت شنوائي
4- ميزان افت شنوائي
5- تجربه شنيداري
6- آموزشهاي قبلي
7- سن شروع كاهش شنوائي و سن كودك
